Norbert Jamróz

Uważność w procesie psychodelicznym

Medytacja i przyjmowanie substancji psychodelicznych są praktykami towarzyszącymi ludzkości od wieków. W ostatnich latach są one poddawane rygorystycznym badaniom naukowym, a wyniki potwierdzają, że obie praktyki mogą mieć zastosowania w obszarze klinicznym i psychologii zdrowia.

Powstało wiele nurtów psychoterapii i programów doświadczeniowo-edukacyjnych opartych na uważności. Należą do nich min.: Mindfulness-Based Cognitive Therapy (MBCT), Terapia Hakomi czy Acceptance and Commitment Therapy (ACT). Stanowią one obecnie bazę dla protokołów terapeutycznych w badaniach klinicznych nad potencjałem terapeutycznym psychodelików (min. na uniwersytetach Yale, Imperial College London czy w protokole MAPS). Dzieje się tak prawdopodobnie dlatego, że psychologiczne i neurobiologiczne mechanizmy oddziaływania obu praktyk wykazują wiele podobieństw i możliwych synergii min. wzrost otwartości, wglądu, akceptacji i zachowań prospołecznych oraz wpływ na sieć wzbudzeń podstawowych (DMN).

Jednocześnie podjęto kilka obiecujących badań w zakresie podania substancji osobom praktykującym uważność (Śmigielski 2019, Griffiths 2018), a ich wyniki sugerują, że medytacja wydaje się wzmacniać pozytywne efekty psychodelików, jednocześnie przeciwdziałając możliwym reakcjom dysforycznym.

Rodzi to kolejne pytania: jakie praktyki medytacyjne mogą być użyteczne  w przygotowaniu do doświadczenia psychodelicznego, pomóc przejść przez etap dawkowania substancji i wspomóc proces integracji po doświadczeniu oraz utrzymać i wydłużyć terapeutyczny efekt? W jaki sposób nauczać praktyk uważności w kontekście przyjmowania substancji psychodelicznych?

Proces psychodeliczny składa się z trzech równie ważnych części: przygotowania do sesji, dawkowania i integracji doświadczenia. Obecny kontekst prawny powoduje, że środkowa część procesu – przyjęcie psychodeliku w asyście wykwalifikowanego profesjonalisty – jest nielegalne (wyjątek stanowią tu nieliczne badania kliniczne). Stwarza to szereg zagrożeń płynących z przyjmowania tych substancji przez użytkowników na własną rękę bez odpowiedniego przygotowania, edukacji i obecności wykwalifikowanych osób. Jednocześnie taki stan powoduje, że wzrasta znaczenie dwóch pozostałych części procesu psychodelicznego: przygotowania i integracji. Wykład skupi się głównie na możliwości zastosowania praktyk uważności w tym procesie.

Norbert Jamróz – jest absolwentem studiów magisterskich z zakresu psychologii klinicznej na Uniwersytecie SWPS, stosunków międzynarodowych na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu oraz studiów MBA na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu i Nottingham Trent University (UK). Ukończył również dwuletnie szkolenie nauczycielskie mindfulness w podejściu MBCT, dwuletnie szkolenie psychoterapeutyczne w nurcie Gestalt i program MDMA-Assisted Therapy for PTSD zorganizowany przez MAPS. Obecnie rozwija się w nurcie Hakomi.