Dr hab. Paweł Holas

Związek między substancjami psychodelicznymi a medytacją

Istnieją neurofizjologiczne i fenomenologiczne zbieżności między stanami psychodelicznymi i medytacyjnymi, ale niewiele jest dowodów na to, że ekspozycja na psychodeliki może być związana ze zmiennymi związanymi z medytacją.

 
Jednym z aspektów doświadczenia psychodelicznego, który wydaje się być szczególnie ważny dla wywołania efektów terapeutycznych, jest zjawisko znane jako rozpad ego (Kettner i in. 2019; Lebedev i in. 2016; Nour, Evans i Carhart-Harris 2017; Uthaug i in. 2018), które szeroko odnosi się do utraty subiektywnej tożsamości własnej (Nour i in. 2016). W fenomenologii i neurofizjologii istnieją intrygujące zbieżności między wywołanym przez psychodeliki rozpadem ego a doświadczeniami, które zostały zgłoszone w kontekście praktyki medytacyjnej (Millière et al. 2018). I tak jak w przypadku klasycznych psychodelików, zmiany w doświadczaniu siebie zostały zaproponowane jako mechanizm przyczynowy leżący u podstaw potencjalnych korzyści z praktyki medytacyjnej (Dahl, Lutz i Davidson 2015).

 
Dostępne badania sugerują, że mogą istnieć potencjalne powiązania i być może synergia między klasycznymi psychodelikami a praktyką medytacyjną. W dwóch randomizowanych badaniach kontrolowanych wykazano, że stosowanie klasycznych psychodelików zwiększa zarówno częstotliwość, jak i głębokość praktyki medytacyjnej (Griffiths i in. 2018; Smigielski i in. 2019). Skojarzenia z badań przekrojowych również sugerują związek między używaniem psychodelików a późniejszym zainteresowaniem buddyzmem (Osto 2016). Podsumowując, ograniczone dostępne dowody sugerują, że klasyczne psychodeliki mogą zwiększać zainteresowanie i głębokość praktyki medytacyjnej. Na przecięciu nauk kontemplacyjnych i psychodelicznych pozostają jednak ważne pytania.

 
Podobieństwo między ostrym doświadczeniem psychodelicznym a stanami medytacyjnymi zmniejsza niejasność co do tego, jak praktykować medytację i redukuje bariery, które hamują zaangażowanie w medytację (Payne, Chambers i Liknaitzky 2021).

Dr hab. Paweł Holas – Terapeuta i superwizor poznawczo-behawioralny (CBT), nauczyciel mindfulness (MBCT/MBSR/MSC), specjalista w dziedzinie psychiatrii i seksuologii. Kierownik Zakładu Neuropsychologii Klinicznej i Psychoterapii na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego oraz Pracowni e-MPAT na UW (e-Mindfulness, Psychoterapii i Technologii Lab). Kierownik studiów podyplomowych: Uważność i Współczucie. Fundamenty, badania i psychoterapia na Uniwersytecie SWPS oraz Fundacji Rozwoju Mindfulness. Prowadzę badania dotyczące m in. psychopatologii poznawczej eksperymentalnej oraz efektywności i mechanizmów działania uważności i współczucia oraz interwencji na nich opartych. Zainteresowania naukowe dotyczą również terapii psychodelicznej.