Prof. dr hab. Mateusz Gola

Psychodeliki w terapii uzależnień – efekty oraz mechanizmy oddziaływania na mózg

W ciągu ostatniej dekady rośnie zainteresowanie zastosowaniem psychodelików w terapii różnych zaburzeń psychicznych w tym również uzależnień od substancji (np. nikotyny, alkoholu, stymulantów) i zachowań (np. nałogowego grania w gry komputerowe lub hazardowe, czy nałogowego korzystania z pornografii). Uzależnienia charakteryzują się konkretnymi zmianami funkcjonowania wielu obszarów mózgu, co sprawia, że są niezwykle uporczywe oraz trudne do terapii. Badania Instytutu Zdrowia Psychicznego w USA pokazują, że skuteczność tradycyjnej terapii uzależnień mierzona zdolnością do utrzymania abstynencji przez jeden tylko rok wynosi zaledwie od 15% (w przypadku uzależnienia od heroiny) do 40% (w przypadku marihuany). W kolejnych latach po terapii jest jeszcze niższa. Dodatkowo praktyka kliniczna pokazuje, że większość osób uzależnionych rozpoczynających klasyczne metody terapii nie utrzymuje się w nich do końca. 

 

Czy zastosowanie psychodelików może dać osobom uzależnionym lepsze perspektywy na zerwanie z nałogiem? Czy jest to tylko chwilowy hype podtrzymywany złudną nadzieją na niewymagającą wysiłku i pracy magiczną metodę, która w ciągu kilku dni wyciągnie nas ze szponów uzależnienia? Wiele doniesień anegdotycznych osób, które próbowały przy pomocy kilku sesji z psylocybiną, czy tygodniowego obozu w Amazonii z ayahuascą, zdaje się potwierdzać potencjał psychodelików w terapii uzależnień. Jednak jaka jest trwałość takich interwencji oraz jeśli rzeczywiście one działają, to w jaki sposób możliwe jest to, aby w tak krótkim czasie odwrócić zmiany w mózgu utrwalane latami poprzez nałóg? Podczas wystąpienia zaprezentuję aktualny stan badań naukowych nad efektywnością psychodelików w terapii uzależnień  oraz przedstawię modele próbujące wyjaśnić, co dzieje się w mózgu osoby uzależnionej podczas takiej terapii. 

 

Prof. dr hab. Mateusz Gola jest profesorem w Instytucie Psychologii PAN i Institute for Neurol Computation na Uniwersytecie Kalifornijskim w San Diego. W swoich badaniach skupia się na neuronaukowych podstawach uzależnień behawioralnych, zwłaszcza kompulsywnych zachowaniach seksualnych (np. problematycznym używaniu pornografii, hiperseksualności i ryzykownych zachowaniach seksualnych.  Ukończył psychologię kliniczną (2007) i neurokognitywistykę (2011) na Uniwersytecie SWPS w Warszawie. W 2017 roku odbył staż badawczy w Yale School of Medicine. 

Od 2009 roku pracuje jako psychoterapeuta. Posiada licencję Polskiego Towarzystwa Terapii Poznawczo-Behawioralnej oraz International Institute for Trauma and Addiction Professionals. Pomaga głównie osobom z nałogami, zaburzeniami nastroju oraz zaburzeniami lękowymi. 

Współzałożyciel PredictWatch, firmy rozwijającej technologie wspierające osoby uzależnione w utrzymaniu abstynencji oraz pozwalające na wczesną predykcję nawrotów z wykorzystaniem urządzeń mobilnych. Autor 3 patentów i ponad 120 publikacji popularnonaukowych i naukowych w tak prestiżowych czasopismach, jak: “Lancet Psychiatry”, „Nature Neuropsychopharmacology”, „Journal of Behavioral Addiction”, czy „Journal of Sexual Medicine”. Prace te pomogły lepiej zrozumieć neuronalne i psychologiczne mechanizmy leżące u podstaw problemowego używania pornografii. Jego osobistym celem jest niesienie pomocy możliwie największej liczbie osób z uzależnieniem poprzez opracowywanie i wdrażanie skutecznych spersonalizowanych metod leczenia.